Nieuws
Heiloo is geen Heilig Bos
ARCHIEF: Donderdag 20 september 2012 HEILOO - De mythe dat de naam Heiloo afkomstig is van heilig bos, kan in de prullenbak. Waarschijnlijker en beter archeologisch verklaarbaar is: heilige hoogte.
De herkomst van de naam Heiloo krijgt vaak de voor de hand liggende verklaring van het heilig bos. Maar er was vroeger geen bos in Heiloo: het Heilooër Bos is aangelegd bij het landgoed Nijenburg. Ook de strandwallen kenden nauwelijks bebossing.
Duinen
De Witte Kerk staat op een duin, niet op een terp. Dit soort natuurlijke verhogingen in het landschap zijn op de strandwal Limmen-Heiloo-Alkmaar sinds de Bronstijd (vanaf circa 1500 v. Chr) gebruikt voor rituele doeleinden. Dit is opnieuw aan het licht gekomen in het Zuiderloo, alwaar een grafheuvel met palenkrans op een duintje is aangetroffen.
Eerder is dit verschijnsel al in Maalwater ontdekt. Ook daar is een palenkrans opgegraven die op een zandopduiking/duintje op de flank van de strandwal heeft gestaan. De palenkrans in het Maalwater was iets jonger en dateerde in 800 v. Chr., dat is het begin van de IJzertijd die op de Bronstijd volgt.
Heiligdom
"Het is goed mogelijk dat op de duin waar nu nog de Witte kerk staat, ooit een heidens heiligdom heeft gestaan, zoals een heilige boom, of dat er onderaan een heilige bron heeft gelegen", laat archeologe Silke Lange weten. "We weten van de gewoonte van de christenmissionarissen om heidense plekken te bekeren en er bijvoorbeeld een kerk op te bouwen. Bonifatius is bekend voor het kappen van heilige bomen."
Geen bos
Uit onderzoek naar pollen (stuifmeel) komt telkens naar voren dat de strandwal vrijwel zonder bomen is geweest. Van bossen is sinds de Bronstijd in elk geval geen sprake. Het is een open landschap geweest. "Op een gegeven moment was het zo boomloos en erosiegevoelig, dat flinke verstuivingen het gevolg waren.. Bovendien blijkt hout een schaars bouwmateriaal in onze streken te zijn geweest", weet Silke.
Bij de vroegmiddeleeuwse bewoning die onlangs bij de opgravingen in Zuiderloo aan het licht kwam, werd hout gevonden. Men heeft hier in de 8e en 9e eeuw relatief jong hout gekapt, es, eik en beuk met diameters van hooguit 20 cm. "Vaak zijn het kromme takken, hout van mindere kwaliteit. Als je het houtgebruik vergelijkt met elders, dan kom je gauw tot het inzicht dat men hier blijkbaar niet veel keuze had wat bouwhout betreft."
2023-03-08 De Die, de geschiedenis van een eeuwenoud veenriviertje
2022-09-27 Het Rode Huis: bijna 200 jaar geschiedenis in het oude hart van Heiloo.
2022-05-18 Queen Forever komt naar Heiloo
2021-07-02 3500 jaar geleden liep in Heiloo iemand rond met schoenmaat 39.
2020-03-24 Archeologische resten gevonden
2018-11-22 Grondstoffen zijn de toekomst
2018-07-05 Overzicht N203: een weg met een dodelijke geschiedenis
2017-09-02 Van vier zoons naar 750 medewerkers
2017-01-06 Cursus kunstgeschiedenis in Trefpunt Heiloo
Meer nieuws met archeologie geschiedenis oudheiloo