Nieuws

Boeiende voordracht Ter Coulster

ARCHIEF: Dinsdag 21 april 2009 Afgelopen zaterdag hield dhr. B. van der Feen de Lille een interessante lezing over het landgoed Ter Coulster in de Oudheidkamer Heiloo. Zowel vroeger als nu brachten en brengen het beheer van een landgoed nogal wat problemen met zich mee. Een volle zaal in de Oudheidkamer aan de Bergeonstraat luisterde geboeid.

Zowel in het begin als aan het einde van de middeleeuwen wordt de naam van het Landgoed Ter Coulster al vermeld. Maar veel is niet bekend van die tijd. In het begin van de 16e eeuw wordt het daar aanwezige kasteel in brand gestoken door aanvallende Friezen. Ook bij het beleg van Alkmaar kreeg het huis het nodige te verduren. Nadat het landgoed in het begin van de 17e eeuw weer in luister was hersteld door de familie Cats, geparenteerd aan de Oranjes, zorgde onenigheid in de familie ervoor dat een afbraak van het bouwwerk aan het einde van 18e eeuw onontkomelijk werd. Veel huizen in Alkmaar moeten nog zijn gebouwd met de stenen van Ter Coulster.

Gijsbert Fontein Verschuir, burgemeester van Alkmaar, had inmiddels zijn oog laten vallen op het landgoed. Hij wilde zijn aanzien en verkregen adellijke titel (jonkheer) graag opluisteren met het bezit van een landgoed als buitenverblijf. In 1808 koopt de jonkheer het landgoed en laat daarop een houten landhuis bouwen van bomen van eigen grond. Naderhand wordt het huis uitgebreid en verhoogd. De keuze voor bomen van eigen grond bleek minder gelukkig: het hout was niet voldoende uitgewerkt en weinig duurzaam. Het bouwwerk moest al gauw worden gesloopt. Het landgoed blijft in de familie. Giesbert Fontein Verschuir, burgemeester van Heiloo (1840-1854) wordt de eigenaar.

De burgemeestersdochter Frederica Fontein Verschuir, (1859-1944), geboren in het ‘Rode Huis’ aan de Kennemerstraatweg in Heiloo, erft Ter Coulster. Tijdens haar huwelijk met mr. B. Van der Feen de Lille, werkzaam aan de rechtbank te Alkmaar, laat zij een theekoepel op het landgoed bouwen. Gedurende haar leven, waarin zij nogal wat familieproblemen het hoofd te bieden had, boden de uitstapjes (lopend, op de fiets en later per automobiel) naar de theekoepel van ter Coulster de nodige troost en ontspanning. Vaak bleven familieleden, ook in latere tijd, overnachten op de zolder in de toch wat kleine theekoepel. In 1913 lieten Frederica en haar echtgenoot een voor die tijd zeer moderne boerderij, Betsy’s hof, bouwen. Frederica beschrijft dit alles nauwgezet in haar dagboeken tot het einde van haar leven in het laatste oorlogsjaar.

Thans beheren vijf nazaten van Frederica het landgoed. In de praktijk van het landgoedbeheer is dat geen sinecure. Zo bleek de exploitatie van twee boerenbedrijven op het terrein niet rendabel te zijn. Er werd voor gekozen Betsy’s Hof aan het boerenbedijf te onttrekken en het Coulster Hof als boerderij te handhaven. In vroeger jaren waren de boerderijen Frederica’s Hof en Giesberts Hof al afgestoten. Nadat andere plannen waren verworpen kreeg Betsy’s Hof een woonbestemming (2006 - 2008). Bart van de Feen de Lille, de spreker, en zijn echtgenote Marielies van Lente bewonen thans het fraai gerestaureerde gebouw. Veel historische details van de 100-jarige geschiedenis van de boerderij zijn weer in ere hersteld, o.a. de opvallende schoorstenen die hebben gediend voor de ontluchting van de stallen. Het onderhoud van het landgoed is structureel verliesgevend. Er zijn zorgen over het bomenbestand. Hinderlijke ziektes maakten het kappen van alle populieren en veel (zeer oude) kastanjes noodzakelijk. De gemeente en de provincie erkennen wel de waarde van Ter Coulster, maar het overleg over een fietspad en een geluidswal gaat zeer moeizaam.

De eigenaren kiezen er nadrukkelijk voor het terrein voor het publiek open te stellen. Maar de gedragingen van fietsers en hondenbezitters leiden tot overlast: klein wild wordt verjaagd en de wandelpaden worden stukgereden. Uitleg hieromtrent wordt door de bezoekers wel begrepen en gedeeld; het leidt echter onvoldoende tot aangepast gedrag. De familie blijft zich inzetten voor een goed beheer van het terrein en de daarop aanwezige opstallen die veelal als monumenten zijn geregistreerd. Ook het rijk helpt een handje: de eigenaren ontvangen € 750 subsidie per jaar …

Een applaus onderstreepte de waardering voor de voordracht van de heer Van der Feen de Lille. Vele bezoekers kochten na de lezing het boek over de dagboeken van Frederica. Het boek is verkrijgbaar in de Oudheidkamer Heiloo, Bergeonstraat 30,‘s zaterdags 14.00 – 17.00 uur en op dinsdagavond 19.00 – 21.00 uur.

Dinsdag 21 april 2009 − bron: Oud Heiloo

2023-03-02 Ter Coulster in Heiloo was ooit een adellijke residentie.
2022-09-27 Bouw 46 appartementen Ter Coulster kan sneller, zegt raad Heiloo
2022-02-16 Nieuwbouwplan Ter Coulsterlaan in aangepaste vorm verder
2021-10-26 Het vernielde bruggetje bij de theekoepel van Ter Coulster in Heiloo is weer heel.
2017-03-09 Concert NHJO in ter Coulsterkerk
2016-09-13 Symfonieorkest Midden Holland
2016-06-16 Heiloose spot bevalling op weg naar de markt: 'Ik hoorde 'plof' en daar was 'ie'
2015-11-06 Bijenlint in Heiloo in de maak
2015-05-23 Leerlingen Meander zoeken waterdiertjes op Ter Coulster

Meer nieuws met ter coulster feen de lille fontein verschuur betsy


Bron: Heiloo Centraal
bron: Heiloo Centraal
Bron: hans romeyn
bron: hans romeyn
Bron: Ronald Sunnotel
bron: Ronald Sunnotel
Bron: Ronald Sunnotel
bron: Ronald Sunnotel